İ

İkili Paket

Two Pack

AB’de ekonomik yönetişimin güçlendirilmesi için oluşturulan bir mevzuat paketidir. 12 Mart 2013 tarihinde AB Bakanlar Konseyi ve Avrupa Parlamentosu, İkili Paket üzerinde mutabakata varmıştır. Bu şekilde, Avro Alanı’nda bütçe deneti- minin sağlanması için oluşturulan süreç tamamlanmıştır.

İkili Paket, Avrupa Sömestri adı altındaki ekonomik koordinasyon sürecinin yasal tabanını güçlendirmekte ve Avrupa Komisyonu’nun, Avro Alanı üyesi devletlerin, AB İstikrar ve Büyüme Paktı kapsamında belirlenen mali hedefleri yerine getirmek için yaptıklarını değerlendirmesine yardımcı olmaktadır. Ciddi zorluk yaşayan veya AB tarafından kurtarma paketi sunulan ülkeler için ise çok detaylı prosedürler öngörmektedir.

İkili Paket kapsamındaki ilk tüzüğe göre, tüm Avro Alanı ülkelerinin her yıl 15 Ekim’e kadar Avrupa Komisyonu’na bütçe tasarılarını sunmaları, Komisyon’un bunları değerlendirmesi ve gerekiyorsa bir görüş bildirmesi istenmektedir. Komisyon, bütçe tasarılarının revize edilmesini de isteyebilir. Avrupa Komisyonu, her yıl 30 Kasım’a kadar bütçe inceleme sürecini tamamlayacak ve gelecek yıl için tüm Avro Alanı’nı kapsayan bir bütçe görünümü değerlendirmesi yayımlayacaktır. Komisyon’un ulusal bütçeler ve Avro Alanı ile ilgili değerlendirmeleri, Avro Grubu’nda görüşülecektir. Aşırı açık prosedüründe olan Avro Alanı ülkeleri ise yakından izlenecektir.

İkili Paket kapsamındaki ikinci tüzük, finansal açıdan zor durumda olan ve mali yardım alan / yardımı geri ödeme sürecinde olan tüm Avro Alanı ülkelerinin güçlendirilmiş denetimi için detaylı kural ve prosedürler ortaya koymaktadır. Bu denetim sonucunda Avrupa Komisyonu, Avro Alanı’nın finansal istikrarı için olumsuz etkileri olabileceğini düşündüğü bir Üye Devletin ek önlemler alması gerektiği sonucuna varabilir ve AB Bakanlar Konseyi’ne söz konusu Üye Devletin düzeltici önlemler alması veya bir makroekonomik uyum programı oluşturmasını tavsiye etmesini önerebilir.

İstikrar ve Büyüme Paktı

Stability and Growth Pact

1997 yılında kabul edilen ve 2005 ile 2011 yıllarında reforma tabi tutulan İstikrar ve Büyüme Paktı, Maastricht Antlaşması’nda Üye Devletlerin maliye politikalarının gözetlenmesi ve bütçe açıklarının izlenmesine ilişkin hükümleri açıklamaktadır. İstikrar ve Büyüme Paktı ile aşırı bütçe açıklarından kaçınılması için iki kollu bir strateji öngörülmektedir. Bunlar, önleyici kol (preventive arm) ve düzeltici kollardır (corrective arm).

İstikrar ve Büyüme Paktı, önleyici tedbirler ile orta vadede Üye Devletlerin mali planlamaları ve politikaları için parametreler belirleyerek sağlam maliye politikaları yürütülmesinin sağlanmasını hedeflemektedir. Önleyici tedbirleri kapsamında Üye Devletlerin orta vadeli mali planlarına ilişkin hazırladıkları taslak, Avrupa Sömestri altında çok taraflı mali kontrol çerçevesinde yıllık olarak değerlendirilmektedir.

Düzeltici tedbirler ile aşırı bir açık kaydedilmesi durumunda, ülkelerin gerekli düzeltici eylemleri almaları için bir çer- çeve oluşturulmaktadır. Düzeltici tedbirler, aşırı açık prosedürü kapsamında devreye girmektedir. Bir diğer deyiş ile; Üye Devletin bütçe açığı GSYİH’nin yüzde 3’ü üzerine ya da kamu borcu GSYİH’nin yüzde 60’ını geçtiğinde, düzeltici önlemlerinin alınması gerekmektedir.

İstikrar ve Büyüme Paktı’nın bu önlemlerine uyulmadığı takdirde, Avro Alanı’na dâhil ülkelere karşı yaptırımların uygu- lanması öngörülmektedir. Düzeltici tedbirler kapsamında, Avro Alanı’na üye ülkelere yıllık para cezası uygulanması ve tüm ülkeler için aşırı bütçe açığı düzeltilmediği takdirde, uyum fonundan yararlanma imkânının askıya alınması öngörülmüştür.

AB’nin İşleyişine Dair Antlaşma’nın 121'inci ve 126'ncı Maddeleri, İstikrar ve Büyüme Paktı’nın temellerini oluşturmaktadır. Antlaşmanın 121'inci Maddesi İstikrar ve Büyüme Paktı’nın önleyici tedbirlerini, 126'ncı Maddesi ise İstikrar ve Büyüme Paktı’nın düzeltici tedbirlerinin yasal zeminini oluşturmaktadır. Antlaşmaya ekli 12'nci Protokol’de, aşırı açık prosedürü ve özellikle bütçe açığı ile kamu borcuna ilişkin referans olarak alınacak oranlar belirtilmiştir.

İstikrar ve Büyüme Paktı’na ilişkin ikincil mevzuat, 7 Temmuz 1997 tarihli ve 1466/97 ve 1467/97 Sayılı Konsey Tüzükleri ile kabul edilmiş, daha sonra 2005 ve 2011 yıllarında İstikrar ve Büyüme Paktı’nda önemli reformlar yapılmıştır. 2005 yılında yapılan reformlar ile İstikrar ve Büyüme Paktı kapsamında, ekonomik yönetişimin ve önleyici tedbirlerin güçlendirilmesinin yanı sıra aşırı bütçe açığı prosedürünün uygulanmasının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu reform kapsamında, önleyici tedbirler alanında, Üye Devletlerin ekonomik farklılıkları göz önünde tutularak, her ülkenin farklı orta vadeli bütçe hedefler belirlemesine izin verilmesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca, yapısal reformların bütçe üzerindeki etkisinin de dikkate alınması gerektiği konusu vurgulanmıştır. 2005 yılında yapılan reform ile düzeltici tedbirler alanında getirilen en önemli değişiklik ise ciddi ekonomik darboğaz (GSYİH’nin yüzde 2 daralması) gibi istisnai ve geçici durumlarda, bütçe açığının yüzde 3’ü aşmasına izin verilmesidir. Altılı Paket olarak da adlandırılan 2011 reformu ile en son küresel krizle ortaya çıkan zayıf ve eksik noktaların üstesinden gelinmesi hedeflenmiştir. Ayrıca mali gözetimi ve özellikle Avro Alanı’nda mali koordinasyonu güçlendirmeye yönelik olarak tasarlanan ve İkili Paket olarak adlandırılan iki ilave öneri ile de İstikrar ve Büyüme Paktı’ daha da güçlendirilmiştir.